خانه وحشی بافقی خانه ای است كه در گوشۀ شرقی مسجد جامع بافق واقع بوده و مدّت زمانی دست ورثۀ شیخ شهاب قرار داشت كه آن را قلمْ خانه می نامیدند. در دهه پنجاه و قبل از انقلاب، شركت سنگ آهن برای احیای خانۀ وحشی مختصر تعمیری را در این خانه انجام می دهد. طرحی نیز برای بازسازی آن توسّط مهندس كریم پیرنیا پیشنهاد می شود.در دهه شصت نیز ادارۀ فرهنگ و ارشاد بافق درخواست می كند كه برای جلب جهانگردان، خانۀ نامبرده تبدیل به گنجینه (موزه) شود، امّا متأسّفانه برای گسترش فضای مسجد جامع بافق، خانه تخریب می شود. در آذر ۱۳۷۲ قرار می شود به وسیلۀ شركت سنگ آهن بافق، بنای یادبودی به نام وی در همان مكان بنیاد شود.متاسفانه این بنا تخریب شده و از سوی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در دهه هشتاد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
برخی از مردم بافق معتقدند كه خانۀ وحشی در اختیار كربلایی نامی بوده كه خود را نوادۀ وحشی معّرفی می كرده است. این خانه، تنها یك اتاق سالم چهار طاقی داشت كه مردم در آن شمع روشن كرده و دخیل می شدند.
وحشی بافقی
كمال الدّین یا شمس الدّین محمّد وحشی بافقی یكی از شاعران نامدار سدهٔ دهم ایران است كه در سال ۹۳۹ هجری قمری در شهر بافق از توابع یزد چشم به جهان گشود. دوران زندگی وی با پادشاهی شاه تهماسب صفوی، شاه اسماعیل دوم و شاه محمد خدابنده هم زمان بود.این مكان كه به خانه وحشی بافقی معروف شده است با شماره ۱۴۰۳۸ در تاریخ ۱۳۸۴/۱۱/۰۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه وحشی بافقی بدلیل زیبایی در معماری و ابزار و ظروفی كه در آن وجود دارد، گردشگران بسیاری را به خود جذب می كند. این مكان محل استقرار اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بافق است.
خانه پر بود از متاع صبر این دیوانه را سوخت عشق خانه سوز اول متاع خانه را
خواه آتش گوی و خواهی قرب، معنی واحد است قرب شمع است آنكه خاكستر كند پروانه را
كمال‌الدین محمد وحشی بافقی، شاعر پرشور و نغزگفتار ایرانی قرن دهم هجری كه قصیده، غزل، مثنوی و تركیب بندهای او مشهور و دلنشین است در سال ۹۳۶ هجری قمری در بافق یزد زاده شد.
وی تحصیلات مقدماتی خود را در زادگاهش سپری نمود. وحشی در جوانی به یزد رفت و از دانشمندان و سخنگویان آن شهر كسب فیض كرد و پس از چند سال به كاشان عزیمت نمود و شغل مكتب داری را برگزید. وی در اواسط عمر به یزد بازگشته تا پایان عمر (سال ۹۹۱ هجری قمری) در این شهر زندگی كرد.
این شاعر پرآوازه، یكی از شاعران بی بدیل است كه برخی غزل های او، فصل جدایی ناپذیر ادبیات فارسی شده است.
كلیات وحشی متجاوز از نُه هزار بیت و شامل قصیده، تركیب بند و ترجیع بند، غزل، قطعه، رباعی و مثنوی است. وحشی دو منظومهٔ عاشقانه دارد. یكی ناظر و منظور و دیگری فرهاد و شیرین یا شیرین و فرهاد به استقبال از خسرو و شیرین نظامی گنجه‌ای.
یزد آخرین سكونتگاه وحشی بافقی بوده كه غالباً منزویانه زندگی كرده و در این مدّت، كمتر از یزد خارج می شده است. سالخوردگان و ساكنان كوی پیر و برج یزد از پدران خود شنیده اند كه وی در همین محلّه زندگی می كرده و عصرها سركوچۀ آروك می نشسته است. بعد ها نیز روبروی همین كوچه به خاك سپرده می شود.
من آن مرغم كه افكندم به دام صد بلا خود را به یك پرواز بی هنگام كردم مبتلا خود را
نه دستی داشتم بر سر نه پایی داشتم در گل به دست خویش كردم این چنین بی دست و پا خود را
چنان از طرح وضع ناپسند خود گریزانم كه گر دستم دهد از خویش هم سازم جدا خود را
گر این وضع است می ترسم كه با چندین وفاداری شود لازم كه پیشت وانمایم بی وفا خود را
چو از اظهار عشقم خویش را بیگانه می داری نمی بایست كرد اول به این حرف آشنا خود را
ببین وحشی كه در خوناب حسرت ماند پا در گل كسی كو بگذراندی تشنه از آب بقا خود را
مشخصات خانه
خانه منسوب به وحشی بافقی خانه ای است از مصالح خشت و گل، جنب مسجد جامع كه دارای هفت اتاق محقر و به صورت چهار فصل بنا شده است. ایوان بزرگی كه در ضلع غربی خانه قرار دارد، زیبایی بنا را دو چندان كرده است. در ضلع شرقی خانه نیز زیرزمینی قرار دارد كه در گذشته جوی آبی از آن می گذشته و به عنوان خنك جا در فصل بسیار گرم تابستان استفاده می شد.
خصوصیات این خانه را ایرج افشار در كتاب یادگارهای یزد این چنین ذكر كرده است: خانه‌ای است مخروبه و كوچك. این همان خانه ای است كه به نزد مردم به خانه وحشی بافقی شهرت دارد و به مناسبت وجود یك تخته سنگ قبر از قرن ششم كه بر دیوار خانه نصب بود، مورد احترام مردم واقع شده بود. شب ها در آنجا شمع روشن می كردند و به زیارت می آمدند.
نحوه دسترسی
آدرس :یزد، بافق ، خیابان مسجد جامع ، میدان خان
